مهرداد خدیر – «اگر بنده به ریاست جمهوری می رسیدم، برجام را امضا نمی کردم. چرا که اندیشه بنده متفاوت است.»
این جمله را آقای سعید جلیلی در جمع دانشجویان گیلان گفته است. نکته طعنه آمیز قضیه اما در این است که مگر با ریاست جمهوری مسؤول مذاکرات هسته ای در دولت گذشته، توافقی هم به دست آمدنی و حاصل شدنی بود که جناب ایشان امضا کند یا نه؟!
«برجام» یا «برنامه جامع اقدام مشترک» همان هستهای توافق ایران با گروه ۱+۵ است حال آن که همه شاهد بودند طی ۶ سال مذاکره آقای سعید جلیلی که از جانب دکتر ولایتی در مناظره مشهور تلویزیونی به «کلاس فلسفه» تشبیه شد توافقی به دست نیامد و عرصه روز به روز تنگ تر می شد و نفس اقتصاد چنان به شماره افتاده بود که اگر برجام امضا نمی شد به گفته رییس جمهور روحانی صادرات نفت ایران به صفر می رسید.
برجام اما اتفاق افتاد چون سعید جلیلی رییس جمهور نشد. اکثریت مردم حسن روحانی را برگزیدند تا مسیر هستهای تغییر کند. حالا آقای جلیلی می گوید: من اگر به ریاست جمهوری می رسیدم برجام را امضا نمی کردم!
این هم جالب است که سه سال بعد از انتخابات ریاست جمهوری عین همان حرف های مناظره ها (مضمون فرصت و ظرفیت) را تکرار می کند: « رفاه و پیشرفت سه شرط می خواهد و ما هر سه را داریم. اولی امکانات مادی است که داریم. دومی نیروی انسانی بزرگی است که داریم و سومی روحیه ایمانی مردم است که در مردم نهفته و در عرصه های سخت ایستادگی می کنند.»
آقای جلیلی البته به درستی گفته «اندیشه او متفاوت است.» در نگاه جلیلی و حامیان او مراد از سفر و مذاکره و گفت و گو «ابلاغ» است نه « تفاهم» بر سر منافع مشترک. او طی ۶ سال می کوشید نمایندگان ۶ کشور را ازگمراهی به در آورد و از این رو نتیجه ای حاصل نمی آمد. برجام اما حاصل نگاه واقع بینانه و منفعت گرایانه و برد- برد است.
در ۲۴ خرداد ۹۲ هر دو نگاه به رای گذاشته شد. هم نگاه «تفاهمی» و واقع بینانه و واقع گرایانه حسن روحانی و هم نگاه «ابلاغی» و مطلق انگارانه و غیر منعطف سعید جلیلی.
نگاه اول ۱۸ میلیون و ۶۱۳ هزار و ۳۲۹ رأی آورد و نگاه دوم ۴ میلیون و ۱۶۸ هزار و ۹۴۶ رای.
بنا بر این مردم پیش از تولد «برجام» در ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ و در حالی که هنوز چنین اصطلاحی وضع نشده بود به مفهوم و مفاد آن رای داده بودند .
در مثل مناقشه نیست اما سخن آقای جلیلی که اگر رییس جمهور می شدم برجام را امضا نمی کردم مصداق این ضرب المثل است که « از کرامات شیخ ما این است/ شیره را خورد و گفت شیرین است»!
منتها چون در دو سه هفته اخیر چهره هایی به صف شده اند تا از برجام انتقاد کنند می توان از آقای جلیلی پرسید: اگر رییس جمهور می شدید دقیقا چی را امضا می کردید؟