پس لرزههای توافق هستهای همچنان ادامه دارد. روز گذشته محمد دهقان عضو هیأت رئیسه مجلس پیش از پایان نشست علنی مجلس اعلام کرد: سئوال احمدعلی مقیمی نماینده مردم بهشهر از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه درباره علت مصافحه وی با رئیسجمهور آمریکا اعلام وصول میشود. همچنین رسایی در تذکر پیش از دستور با اشاره به اینکه هیچ اقدامی صورت نگرفته است، ولی سانتریفیوژها در نطنز در حال جمعآوری است، بیان داشت: پس بند اول اکنون رعایت نشده است و شما هم که شعار مرگ بر آمریکا را با سخنان خود در مجلس طنینانداز کردید، مهمتر از آن این است که حرف رهبر معظم انقلاب زمین نمانده و دولت اقدامی نکند تا طرف غربی تضمینهای کافی را بدهد.
اخبار منتشر شده از جلسه علنی دو روز پیش مجلس حکایت از آن دارد که نماینده مجلس شورای اسلامی در تذکری کتبی از رئیس جمهور خواستند دستور جمع آوری سانتریفیوژهای نطنز و فردو را متوقف کند. به عبارت دیگر اگر بخواهیم به نتیجه اصلی این تذکر ورود کنیم،گویا از این قرار خواهد بود که ایشان خواستار عمل نکردن به توافق و حبس تعهدات ایران در مقابل کشورهای طرف توافق هستند تا آنان نیز به طور کامل به تعهدات خود عمل کنند.
این نامه را محمد دهقان تذکر کتبی نمایندگان مجلس به مسئولان اجرایی خواند و آن را این چنین قرائت کرد: کریمی قدوسی به رئیس جمهور تذکر داد تا دستور جمع آوری سانتریفیوژهای نطنز و فردو را تا زمانی که شروط مندرج در نامه مقام معظم رهبری و بند یک آن محقق نشده است متوقف کنند.
در واقع این جمع از نمایندگان با استناد به نامه مقام معظم رهبری به رئیس جمهور، خواستار توقف دستور جمع آوری سانتریفیوژهای نطنز و فردو شده و توقف آنان یعنی عمل به توافق را منوط به محقق شدن شروط نامه رهبری بویژه بند یک آن شدند که برای بررسی این موضوع رجوع به این نامه لازم به نظر میآید.
اگر خوب به متن نامه مقام معظم رهبری بپردازیم اولا که صریح و مبرهن است که ایشان به هیچ عنوان خواستار توقف اجرای در تعهدات ایران در قبال برجام نبوده و بویژه با نظر به آنجا که ایشان میفرماید:” و اجرایی شدن آن در برجام به بعد از اقدامهای ایران موکول گردیده، لازم است تضمینهای قوی و کافی برای جلوگیری از تخلف طرفهای مقابل، تدارک شود…”به خوبی میشود نتیجه گرفت که اقدامهای عملی در رابطه با تضمینهای قوی و کافی برای جلوگیری از تخلف از توافق از سوی طرفین توافق است و هرگز توقف اجرای تعهدات از سوی ایران را نمیتوان با تفسیرهای نا به جا از این نامه را به ایشان نسبت داد.
در ثانی،چنانچه اینطور فرض کنیم که کشورهای طرف توافق با ایران همگی بالاتفاق تعهدات خود را نقض کنند و در هیچ زمینهای به آن عمل نکنند، آیا برگشت پذیری اقدامات صورت گرفته از سوی ایران مبنی بر توقف این فعالیتها تا این حد می تواند دشوار باشد؟! مگر اینکه اینچنین تصور کنیم که به کلی منظور دولت از توقف سانتریفیوژهای نطنز و فردو نابودی کامل این صنایع و روند غنی سازی هستهای ایران باشد که به نظر هر عقل سلیمی این ادعا نارواست و از درایت این دولت به کلی بعید است.
ثالثا،این قبیل اقدامات از سوی مجلس پیشتر از آنکه در لباس نظارت و مراقبت از برجام ملبس شود ذهن را بدین سو هدایت میکند که آیا واقعا نمایندگان پارلمان ایران نه تنها از چشم خود را به روی متن توافق ایران بستهاند بلکه حتی ممکن است معنای لفظ توافق را در ذهن خود به گونهای دیگر معنا میکنند که دیگران کاملا از آن بی اطلاع اند؟شاید بهتر باشد که فرهنگ فارسی دکتر معین یا لغتنامه مرحوم دهخدا رجوع کنیم و در جستجوی معنای توافق باشیم.اینطور که به ذهن متبادر میشود توافق به معنای تراضی دو یا چند طرف که پیشتر در موضوعی مخالفت داشتند در همین امر است که این مهم قاعدتا در نتیجه گذشتن طرفین از برخی از امتیازات و اولویتهای یکدیگر میباشد.
رابعا،اینکه چنانچه از نظر ایران حتی اعلام تعهد غیر کتبی از سوی مقامات طرف توافق نیز نقض تعهد به شمار میرود و ما انتظار داریم که هر اقدامی از سوی ایران را،۱+۵ مشمول این عنوان نداند کمی نا عادلانه به شمار می رود و همانطور که ما انتظار عمل به تعهدات از سوی ایشان به طور کامل را داریم بایداز سوی خود نیز نشانههایی مبنی بر در جریان بودن اجرای این تعهدات از سوی ایران نیز داشته باشیم.
و در آخر اینکه ساز و کار مذاکرات وین نیز قطعا برای وزارت امور خارجه ایران قابل اعتماد بوده و بررسی این موضوع قطعا تحت نظر دکتر ظریف صورت گرفته که ایشان گفته بود:”ساز و کار راستی آزمایی خود ما هستیم.”به نظر وقت آن رسیده که موضوعات را به متخصصان این بحث بسپاریم و حداقل با بررسی سوابق، راه اعتماد به ایشان را پیش بگیریم.