حسن دشتی / روزنامه نگار
— این روزها فضای مجازی پر شده از کلمه هایی چون : ” موشک ” و ” پوشک ” و کنایه کاربران از بکار بردن این دو کلمه اشاره به این مسئله است که کشوری که توان ساخت موشک های بالستیک دارد ، یقینا توان تولید ملزوات رفاه اجتماعی و نیازهای ضروری را نیز خواهد داست .
ذکر چند مورد در این خصوص لازم است :
۱ – کشوری که توانایی ساخت موشک و تجهیزات مدرن نظامی را داشته باشد ، قطعا دارای توان بالقوه برای تامین نیازمندی های ملت خود می باشد ، مگر اینکه حاکمیت فقط در پی جاه طلبی و جنگ افروزی باشد و در سایه سار جنگ طلبی و قرار دادن مردم در تنگناهای حاصل از شرایط بحرانی ، آنان را به سکوت واداشته و به اهداف خود دست یابند . در این صورت مسئولین از نیازهای رفاهی مردم غافل شده و اقتدار را صرفا در بعد نظامی و نظامی گری می بینند .
۲ – زیستن در منطقه ای چون خاورمیانه که هر روز آبستن حوادثی است ، داشتن توان نظامی و قدرت موشکی از الزامات اساسی به شمار می رود ، ولی این شرایط حساس نباید توان اقتصادی کشور را تحت شعاع قرار داده و کلیه امکانات کشور صرف توسعه طلبی نظامی گردد .
۳ – پیشتر در چند مقاله متذکر شدیم که توان نظامی و رفاه اجتماعی بایستی همسان و همگون باشد و فدا کردن یکی به نفع دیگری تصمیم متعقلانه ای نخواهد بود . بعبارت ساده تر باید به مسئله ” ژئوپولیتیک ” و ” ژئواکونومیک ” توامان توجه کرد .
۴ – داشتن توان نظامی بتنهایی اقتدار آفرین نیست . اگر حاکمیت به فکر رضایت مندی مردم و همراه کردن آنان در برنامه های آتی خود نباشد ، پیشرفته ترین سلاح ها و دوربردترین موشک ها هم کارساز نخواهد بود . فروپاشی شوروی و بلوک شرق گواه این ادعاست . شوروی سابق که به اندازه کل دنیا ( به استثاء آمریکا ) تجهیزات نظامی پیشرفته و مدرن داشت ، ولی چون حزب کمونیست فقط در پی تحقق اهداف ایدئولوژیکی خود بود و اهمیتی به رضایت مندی مردم و رفاه اجتماعی نمی داد و در صورت اعتراض مردم ، به مشت آهنین خود متکی بود ، سرانجام با تمام توان نظامی خود به زباله دان تاریخ پیوست و ننگ ابدی را به تئوریسین های خود باقی گذاشت.
۴ – توجه به رضایت مردم و تامین نیازهای آنان باید در الویت حاکمیت قرار داشته باشد (حتی بالاتر از توان نظامی و نگاه به بیرون ) . چون اگر بین مردم و مسئولین فاصله ای ایجاد شود و اعتماد مردم از بین برود و آنان احساس کنند زمامداران به شایستگی در خدمت توسعه پایدار و سعادت مندی کشور نیستند ، در چنین شرایطی توان نظامی کاربرد آنچنانی نخواهد داشت ، چرا که شلیک کننده موشک به سمت دشمن همان مردم است و اگر با ایمان قلبی وارد پیکار نشوند ، فقط امکانات مادی و بعد از آن توان معنوی کشور آسیب خواهد دید .
۵ – جنگ عراق علیه ایران نمونه بازر همدلی مسئولین و مردم بود . آن دوران با وجود امکانات کم و شرایط خاص کشور و عدم تجهیز نیروهای نظامی به جنگ افزارهای روز ، شاهد پیشبرد اهداف جنگ در حد مقدورات بودیم . در آن ایام اگر ایران دوربردترین موشک ها و پیشرفته ترین سلاح ها را داشت ، ولی همانند امروز ، کشور بدلیل سوء مدیریت در ناکارامدی بسر می برد و بین حاکمیت و مردم فاصله عمیقی وجود داشت ، یقینا آن پیروزی ها هرگز محقق نمی شد .
۶ – سخن آخر : تا دیر نشده باید باید اعتماد مردم به مسئولین بازگردانده شود و دگر بار ملت احساس کند مقامات کشور خادم آنان است نه قیم شان . این امر محقق نخواهد شد مگر توجه حاکمیت در دو بعد :
اول : بعد داخلی – کسب رضایت مردم و همراه کردن آنان ، محترم شمردن آزادی های مشروع و پذیرفتن انتقادهای سازنده ، نگاه به داخل به جای نگاه به پیرامون و …..
دوم : بعد خارجی – تعامل و همزیستی با جهان ، دست کشیدن از دشمن تراشی ، تعدیل نگاه ایدئولوژیک به تحولات جهان و پیش گرفتن سیاست های واقع گرایانه ، توجه به اینکه سلاح هایی که ما در اختیار داریم ، دیگران نیز پیشرفته تر آن را دارا هستند و در صورت بروز جنگ تلفات ما کمتر از دیگران نخواهد بود ، یقینا ما را اغنا خواهد کرد که ، توان موشکی تنها نشانه اقتدار نیست .