محمدرضا سقائیانفرد، فعال اصلاحطلب از شیراز، در یادداشتی قابل توجه، جدای از جنجال ۲۴ ساعت گذشته دربارهی توییت چند روز پیش منتسب به هاشمی رفسنجانی به محتوای آن پرداخته است که انصاف نیوز آن را منتشر میکند:
اخیرا جملهای از آیت الله هاشمی در توئیت منتسب به ایشان مساله ساز شده است تا جایی که رهبری معظم را وادار به واکنش نسبت به آن کرد که به نظر نویسنده واکنش رهبری معظم نسبت به آن جمله نبود بلکه نسبت به نوع نگاهی است که در سطح جامعه در حال شکل گیری است و آن هم اینکه دنیای آینده را فقط بر اساس مذاکره و فقط مذاکره طرح ریزی باید کرد و نه موشک.
از این رو به طو خلاصه و موجز مطالبی در تبیین آنچه آیت الله هشمی بدان اشاره داشتند تقدیم حضور میشود.
« دنیای فردا، دنیای گفتمانها است نه موشکها …»
با نگاهی ساده به این جمله و تاکید بر نقش کلیدی واژهی «گفتمان»، اولین مفهومی که از این جمله ذهن مخاطب را به خود متوجه میسازد اینست که آنچه در دنیای فردا متداول بین تمام جهانیان خواهد بود تقابل اندیشهها، نظرها، افکار ، ایدهها، اعتقادات و ارزشهای منتسب به یک ملت است که تحت واژهی «گفتمان» نقش آفرینی میکند و نه تقابل موشکها.
این مفهوم به منزلهی نادیده انگاشتن قدرت موشکی و … هر ملتی نیست و بیانگر این مساله نیست که بایستی موشک و قدرت نظامی خود را از دست داد و این مساله مهم نیست و … به تعبیری جملهی بالا به هیچ وجه بار سلبی از داشتن قدرت موشکی و … به همراه ندارد و تنها برتری و رواج تقابل گفتمانها و نه موشکهای ملتها را میرساند.
واژه «گفتمان» انتخاب شده نشان از نگاه راهبردی و استراتژیک آیت الله هاشمی نسبت به آیندهی جهان است؛ آیندهای که در اعتقاد شیعه منجر به ظهور منجی بشریت حضرت حجت (عج) است که استفاده از «گفتمان» اسلام ناب محمدی برای دعوت به حق را در برابر سایر گفتمانهای رایج همان عصر به نظاره خواهیم نشست ان شاء الله.
از سویی دیگر با توجه به فرمایشات امام راحل در روش صدور انقلاب اسلامی و نه اسلام انقلابی به جملات راهبردی اشاره شده است که نشان از رجحان و برتری آیندهای از تقابل گفتمانها را باید به نظاره بنشینیم که در ادامه تقدیم میشود و مسلم این نوع نگاه حضرت امام به منزلهی نادیده انگاری قدرت دفاعی کشور نبوده است.
امید آنکه خواص و آگاهان جامعه نسبت به تبیین هرچه بیشتر «گفتمان محوری» در آیندهی جهان میدان داری کنند تا سبب غبارآلود شدن فضای فکری جامعه توسط بدخواهان ملت و نظام فراهم نشود.
حضرت امام خمینی دیدگاه افراطی و تند عناصر انقلابی یا بعضا به ظاهر انقلابی را که صرفا به شیوههای چریکی، اطلاعاتی و تجهیز تسلیحاتی جنبشهای آزادیبخش برای سقوط حکومتها در نظر داشتند، نفی کرده و با تشخیص مناسب از شرایط حاکم بر بیداری اسلامی و آگاهیبخشی به تودهها برای نجات و رهایی خود تأکید کرده و ارزیابی مناسب از دشمن و شیوههای دشمنی آنها را برای اتخاذ شیوهی مناسب صدور انقلاب مدنظر قرار میدادند.
[امام خمینی ۱۳۵۸ ج ۱۳: ۹۰]
«ما که میگوییم «انقلابمان را میخواهیم صادر کنیم» میخواهیم این را صادر کنیم، میخواهیم این مطلب را همین معنایی که پیدا شده، همین معنویتی که پیدا شده است در ایران، همین مسائلی که در ایران پیدا شده، ما میخواهیم این را صادر کنیم، ما نمیخواهیم شمشیر و تفنگ بکشیم و حمله کنیم».
[امام خمینی ۱۳۵۸ ج ۱۳: ۲۸۱]
«اینکه میگویم باید انقلاب ما به همه جا صادر بشود، این معنی غلط را از او برداشت نکنند که ما میخواهیم کشورگشایی کنیم. ما همهی کشورهای مسلمین را از خودمان میدانیم. همهی کشورها باید در محل خودشان باشند. ما میخواهیم این چیزی که در ایران واقع شده و این بیداری که در ایران واقع شد و خودشان از ابرقدرتها فاصله گرفتند و دادند و دست آنها را از مخازن خودشان کوتاه کردند، این در همهی ملتها و در همهی دولتها بشود، آرزوی ما این است. معنی صدور انقلاب ما این است که همهی ملتها بیدار بشوند و همهی دولتها بیدار بشوند و خودشان را از این گرفتاری که دارند و از این تحت سلطه بودنی که هستند و از اینکه همه مخازن آنها دارد به باد میرود و خودشان به نحو فقر زندگی میکنند، نجات بدهند».
[امام خمینی ۱۳۵۸ ج ۱۸: ۷۲]
«ما که میگوییم میخواهیم انقلابمان را صادر کنیم، نمیخواهیم با شمشیر باشد، بلکه میخواهیم با تبلیغ باشد».
[امام خمینی ۱۳۵۸ ج ۱۸: ۱۵۷]
«مایی که میخواهیم اسلام در همه جا باشد و میخواهیم اسلام صادر بشود، ما که نمیگوییم که میخواهیم با سر نیزه صادر بکنیم؛ ما میخواهیم بادعوت، با دعوت به همه جا، اسلام را صادر کنیم».
یک سوال اساسی:
به راستی چرا در سالهای اخیر برخی مسوولان که در صدد تبیین راه و اندیشهی امام هستند هیچ اشارهای به برخی از محکمات اندیشه و خط امام نمیکنند؟ مواردی از جمله:
– ممنوعیت ورود نظامیان در سیاست و دسته بندیها و رقابتهای سیاسی.
– نوع نگاه امام به مقولهی صدور انقلاب و تکیه بر آگاهی ملتها و نه تجهیز و پشتیبانی تسلیحاتی و مالی آنها.
– فرمان هشت مادهای امام در دفاع از حقوق شهروندی آحاد مردم و رد هرگونه شنود و تجسس و تفتیش.