تحلیلگران می گویند که ایران ده ها “میلیاردر ناشناخته” در تبریز و شهرهای بزرگتر مانند مشهد و اصفهان دارد که برای جلوگیری از توجه مردم از پاسخگویی مالیاتی طفره می روند.
روزنامه امریکایی “فایننشال تایمز” با انتشار گزارشی درباره پرونده “بابک زنجانی” متهم ردیف اول فساد مالی اشاره می کند که رسیدگی به پرونده او نشان می دهد که باید فساد مالی در سطوح سیاسی و میان مقام های دولتی با دقت نظر بیش تری مورد نظارت و ارزیابی قرار گیرد.
این روزنامه امریکایی با اشاره به اتهامات مطرح شده علیه زنجانی می نویسد:”او در تاریخ ۳۱ اکتبر در دادگاه در لباس راه راه ابی به عنوان زندانی حاضر شد و گفت که برای سال ها جانش را برای خدا و کشورش به خطر انداخته است. او اشاره کرده که دو سال است که در شرایط سخت در اتاقی کوچک شبیه به توالت زندانی بوده است. او بدنام ترین میلیاردر ایران قلمداد شده است. زنجانی که گفته می شود بیش از ۶۰ شرکت در داخل و خارج ایران دارد با اتهاماتی چون فساد، تقلب و جعل اسناد مواجه شده است. او در دفاع از خود گفته است که با کمک مقام های دولتی سبب شده بود تا زمانی که در سال ۲۰۱۲ میلادی ایران تحت تحریم های بین المللی بود و به گفته او نه می توانست یک بشکه نفت خام بفروشد و نه می توانست یک دلار انتقال دهد کار فروش نفت ایران و انتقال مبادلات ارزی را تسهیل کند. در پاسخ به ادعای وزارت نفت که گفته است زنجانی بیش از ۲٫۷ میلیارد یورو به ان وزارتخانه بدهکار است زنجانی گفته که این بدهی به دلیل تحریم ها مسدود شده است”.
فایننشال تایمز اشاره می کند که پرونده زنجانی نشان دهنده ارتباط برخی از مقام های سیاسی با این تاجر است. این روزنامه می نویسد:”واقعیت آن است که او با کمک و حمایت های سیاسی به جای کارآفرینی فردی توانسته به سرعت به ثروتی عظیم دست یابد”. فایننشال تایمز زنجانی را محصول برنامه اقتصادی ای می داند که از ابتدا غلط طراحی و اجرا شد و می نویسد:”پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، دولت تازه روی کار آمده سرمایه داری را محکوم کرد و خواستار اقتصادی مبتنی بر الگوی اقتصاد اسلامی و ایدئولوژی سوسیالیستی شد. اما در عمل یک الیگارشی انحصارطلب مالی ایجاد شد که تحت عنوان عامل و پیمانکار در بخش خصوصی کار می کرد. در طول سالیان گذشته دولت اجازه نداد تا بخش خصوصی گسترده تر شود و در عوض آن بخش تنها ۲۰ درصد اقتصاد کشور را در اختیار داشت. برخی از استدلال ها حاکی از آن است که جلوگیری از کسب و کار شرکت های مستقل تلاشی از سوی دولت ها برای جلوگیری از تاثیرگذاری صاحبان مشاغل بر عرصه سیاسی بوده است”.
در ادامه این گزارش “موسی غنی نژاد اقتصاددان می گوید:”ما از سال ۱۹۷۴ میلادی در تله نفتی گیر افتاده ایم و بخش اعظم کنترل بر منابع نفتی و اقتصاد کشور در دست دولت است. در این میان، یک طبقه ثروتمند ایجاد شده که رانت خوار است و وابسته به رانت نفتی و از قدرت سیاسی نیز برخوردار است. واقعیت ان است که اکثر ثروتمندان ایرانی کارآفرین نیستند و کمتر چهره ای از آنان در جهان شناخته شده است”.
این روزنامه در ادامه اشاره می کند که عده زیادی از تحلیلگران باور دارند که سیاست های غلط اقتصادی دوران احمدی نژاد و برنامه های پوپولیستی او سبب شد تا ایران به یکی از فاسدترین کشورهای جهان در عرصه اقتصادی تبدیل شود. این روزنامه می افزاید:”در واقع، علیرغم آن که دولت قبلی خود را پاک ترین دولت ایران در طول تاریخ توصیف می کرد اما میلیاردها دلار از درآمدهای نفت مفقود شده اند و سرنوشت ان ها نامعلوم است”.
این روزنامه در ادامه اشاره می کند که نهادهایی وجود دارند که مانعی بر سر راه مبارزه دولت روحانی علیه فساد هستند و در این باره می نویسد:”این نهادها در دوران تحریم معاملات سوداوری داشتند و معتقدند که توافق هسته ای به ضرر کسب و کار آنان است. علیرغم آن که زنجانی در برابر کیفرخواست ۵۰ هزار صفحه عمدتا به شیوه انکار روی آورده است اما اعتراف کرده بود که با برخی از نهادهای مذکور در ارتباط بوده است”.
فایننشال تایمز در ادامه اشاره می کند که سکوت زنجانی و عدم پاسخگویی صریح او در دادگاه این شائبه را مطرح کرده است که ممکن است چهره های سیاسی پرنفوذی نیز در همکاری با او بوده باشند.
این روزنامه در ادامه با اشاره به مختصری از زندگی “زنجانی” می نویسد:”او کار خود را به عنوان صادرکننده پوست گوسفند به ترکیه آغاز کرد و در مقابل به واردات شامپو، ماء الشعیر، قهوه و روغن زیتون به ایران پرداخت. کسب و کار او در ایران و ترکیه به سرعت رونق گرفت و یک موسسه اعتباری در امارات و یک بانک در گرجستان تاسیس کرد. او در مصاحبه خود با نشریه “اسمان” دو سال پیش گفته بود که ثروت شخصی اش در حدود ۱۰ میلیارد دلار است.
این نشریه در پایان اشاره می کند که احتمالا زنجانی تنها یکی از ثروتمندانی است که از نظارت و سیستم مالیاتی فرار کرده و در این باره می گوید:”مبالغ نجومی ای در سالیان اخیر توسط میلیاردرهای ایرانی در حال گردش بوده اند مردم اصلا درباره اش چیزی نشنیده اند. تحلیلگران می گویند که ایران ده ها “میلیاردر ناشناخته” در تبریز و سایر شهرهای بزرگتر مانند مشهد و اصفهان دارد که برای جلوگیری از توجه مردم ثروت خود را مخفی کرده و از پاسخگویی و شفافیت مالیاتی طفره می روند. در طول محاکمات اخیر زنجانی نشان داد که بازرگانان دیگری نیز ثروتمندتر از او وجود دارند که متاسفانه از مصونیت برخوردار بوده اند”.
