سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت خارجه با حضور در برنامه گفتوگوی ویژه خبری به تشریح آخرین تحولات پس از اجرای برجام پرداخت.
به گزارش «انتخاب»، گزیده سخنان عراقچی در زیر می آید:
در مدتی که ما تحریم نفتی بودیم،مشتریان ما خریداران دیگری پیدا کردند که بازگشت ما به بازار را زمان بر می کند. طرف مقابل تعهد داده که تحریم های نفتی ما را بردارد. تعهد نداده که برای نفت ما هم خریدار پیدا کند.
ارتباط همه بانک های ما با بانک های دنیا قطع شده بود که وصل شدن ان زمان می برد. بانک ها ی ما باید روابط کارگزاری ایجاد کنند که این کار نیازمند مذاکره است و بستگی به سرعت عمل بانک ها دارد.
طبق اماری از امروز از رییس کل بانک مرکزی گرفتم تا امروز قریب ۳۰۰ کارگزاری با بانک های خارجی ایجاد کرده اند. بانک ملی ۲۰، بانک ملت ۴۳، تجارت ۱۴ و … ۱۹۸۴ ال سی هم باز کرده اند.
{در پاسخ به سوالی در مورد سخنان رییس جمهور اتریش در مصاحبه با صدا و سیما در مورد عدم رفع تحریم ها} خبرنگار شما خانم کاظمی سوالی را که از مرکز به او داده اند می پرسد. رییس جمهور اتریش قرار نیست از همه چیز اگاه باشد. او وقتی می بیند که خبرنگار ایرانی می گوید تحریمها پا بر جاست می گوید لابد برداشته نشده است. من صحبت های ایشان رو حمل بر بی اطلاعی می کنم.وقتی با این سوال روبرو شده، ناچار شده گرد جواب بدهد.
امروز با اقای سیف صحبت کردم.از ایشان خواهش کردم هرکس از جمله رییس جمهور اتریش شک دارد ببرند اتاق سوییفت بانک مرکزی تا ببیند تمام بانکهای ما به سوئیف وصل شده اند.
برخی تحریم ها هنوز باقی مانده که مرتبط با موضوع هسته ای نیست. تحریم های مربوط به تروریسم و حقوق بشر باقی مانده است. دوستانی که می گویند چرا تحریم معامله به دلار برداشته نمی شود، جای تعجب است که چرا به دلار علاقمند شده اند. ما سال هاست که سعی کرده ایم معاملات به دلار را محدود کنیم.
تحریم های اولیه، استفاده از سیستم های مالی امریکا را برای ایران ممنوع کرده است. کسی که علاقه دارد با دلار معامله شود ، نیازمند روابط دو جانبه با امریکاست که نه خواست ما این است و نه صلاح است.
در این مدت برخی بانکهای بزرگ جهان به خاطر معامله با ایران تحریم شده و به امریکا متعهد شده اند که با ایران معامله نکنند. ما اکنون فشار می اوریم که تعهدات را ازبین ببرند. ما در چالش مدام با طرف غربی هستیم که در اجرای عملی رفع تحریمها به شکلی عمل کنند که موثر باشد. ازقبل می دانستیم که در صحنه اجرا با بد قلقی مواجه خواهیم شد.
طرف ما در معامله، بخش خصوصی است که کسی نمی تواند او را مجبور به سرمایه گذاری ومعامله کند. باید شرایط برایش فراهم باشد . اگر مشمول تحریم های اولیه شود با ایران معامله نمی کند. این تحریمها باید رفع شوند
امریکایی ها در برخی جاها عکس عمل کردند. خزانه داری امریکا در برخی جاها در توجیه وضعیت موجود حالت عدم ترغیب را ایجاد و بر تحریمهایی که مانده تاکید می کند.
بنگاه های اقتصادی باید اعتماد کنند.باید فضای اطمینان بخش برای شرکت های خصوصی وجود داشته باشد. با توجه به روح توافق برجام این بدعهدی امریکا است. طرف امریکایی باید اجرای موفقیت امیز برجام را تضمین کند. انها متعهدند کمک کنند این کار انجام شود. اگر مشکلات را برندارند ما بدعهدی می دانیم. انها نه تنها تضمین نکردند که عکس هم عمل کردند. ما مرتب در حال برخورد با انها هستیم. از طریق سفیران، ایمیل و کمیسیون مشترک و … هم امریکا این فضا را تخریب می کند و هم ما در داخل. به جای اطمینان دادن به شرکت های خارجی که کارکردن با ایران مشکلی ندارد، صدا وسیما مرتب می گوید تحریم ها مانده، سوییفت باز نشده، ال سی ایجاد نشده…
اگر بخواهیم زودتر فضای تعامل و کار شکل بگیرد باید فضای اطمینان بخش باشد. اگر بنگاه اقتصادی کوچکترین تردیدی کند ، نمی آید.
توافق هسته ای به معنای رفیق شدن و شریک شدن و رفع خصومت ها با امریکا نیست.
ما در ۲۰ سال گذشته چهار چالش اساسی با امریکا داشته ایم: تروریسم ادعایی انها که در اصل حمایت ما از گروه های مبارز و مقاومت علیه رژیم صهیونیستی است،حقوق بشر، هسته ای و موشکی
قطعنامه ۱۶۹۶ در ساال ۱۳۸۵ برای نخستین بار موضوع موشکی را با هسته ای گره زد. بعد از ان در قطعنامه های بعدی و در نهایت تا ۱۹۲۹ الزام حقوقی ایجاد کردند که ایران فعالیت در زمینه موشک بالستیک نداشته باشد. کمیته تحریم را ایجاد کردند.
بحث موشکی از ابتدا بوود. تعجب می کنم برخی گفتند بعد از برجام رفتند سراغ موضوع موشکی.
بعد از قطعنامه ۱۹۲۹ هر تست موشکی که داشتیم چه اطلاع می دادیم و چه نمی دادیم انها به کمیته تحریم گزارش می دادند. بنابر این بحث موشکی اصلا موضوع جدیدی نیست. شاید اطلاعی ندارند. تعجب هم نیست. چون در ده سال گذشته صدا و سیما این طور جدی به تحریم ها و قطعنامه ها نمی پرداخت.
بحث موشکی بحث دفاعی وامنیتی ماست و اصلا قابل مذاکره نیست. بعدها اگر قرار بر ذکر جزییات باشد خواهیم گفت که انها چه انتظارات عجیب و غریبی در این زمینه داشتند ولی اصلا به هیچ چیز نرسیدند.
انچه اتفاق افتاد این بود که انها موضوع موشکی را با هسته ای گره زدند و زیر قطعنامه فصل هفتی تحریم هایی اعمال کردند. در نتیجه توافق هسته ای، اولا موضوع موشکی از هسته ای جدا شد و ثانیا حالت الزام اور به غیرالزام اور و توصیه ای تبدیل شد.نتیجه این که ما الان تست موشکی انجام می دهیم و انها می گویند ناقض برجام نیست.