روزنامه های امروز صبح تهران، چهارشنبه ۲۰ آبان خبر از تندشدن فضای سیاسی کشور و تغییر رفتار جناح تندرو در آستانه انتخابات داده و اظهار امیدواری کرده اند که دولت مانند مذاکرات هسته ای بتواند فشار آنان را دور بزند.
دادگاه بابک زنجانی که تبدیل به تریبونی برای سخنرانی های متهم شده از جمله مطالبی است که روزنامه های امروز در صفحات اول خود منعکس کرده اند. در عین حال گفتگوی رسانه ای دو جناح بر سر روزنامه نگاران دستگیر شده ادامه دارد.
تهدید به ترور را بعید میدانم
مریم یوسفی در مصاحبه ای که با وزیر خارجه در شرق انجام داده نوشته: «هر کاری که میکنم در کشورم برایم هزینه دارد». این بخشی از اظهارات محمدجواد ظریف، رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان است. ظریف از هزینههایی میگوید که مخالفان برجام در ایران برایش ایجاد میکنند. برای دلواپسان هدف، «حمله به تیم دیپلماتیک دولت حسن روحانی» است. برای آنها خود «حمله» مهم است و متن برجام یا پیادهروی وزرای امور خارجه ایران و آمریکا در خیابانهای ژنو یا دستدادن اتفاقی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با باراک اوباما تنها دالانی است که از آن میگذرند تا در انتهای آن قویترین بخش دولت حسن روحانی یعنی وزارت خارجه و شخص ظریف را منکوب کنند.
گزارشگر افزوده: با این اوصاف گفتوگو با محمدجواد ظریف سهل و ممتنع است. آسان است از این جهت که به دلیل حجم گسترده آتشباری مخالفانش، سؤالات بسیاری وجود دارد که میتوان از او پرسید و سخت است از این جهت که ممکن است پاسخ او به یک سؤال بهظاهر ساده، دستاویز دور جدیدی از حملات به وی شود.
روز یکشنبه به دفتر وزیر امور خارجه رفتم وقت مناسبی را به ما اختصاص داد و هیچ سؤالی را بیپاسخ نگذاشت. آثار جراحی لثهاش هنوز کاملا التیام نیافته و گچ سبزرنگ و کفش مخصوصی که برای درمان شکستگی پایش استفاده میکرد، را باز کرده بود.
موج های مخالف پس از برجام
علی میرباقری در سرمقاله روزنامه ایران خبر از گسترش حملات تازه به دولت داده و نوشته: دولت از همان روز که با سودای بازگرداندن اعتدال و عقلانیت به هرم اداره جامعه پا به میدان گذاشت طیفی از مخالفان را پیش روی خود دید. قریب به اتفاق گروه هایی که در کارزار انتخابات خرداد ۹۲ در کسوت رقیب مقابل روحانی بودند بعد از تشکیل دولت نیز همچنان بنای ناسازگاری نهادند و ساز مخالفت کوک کردند. به این ترتیب بود که دولت روحانی همه ایام دو سال دولتمداری خود را در میان موج مقاومت و زورآزمایی جناح حریف سپری کرد. اما اکنون که دولت اعتدال وارد سومین سال از فعالیت خویش شده است، سرسلسله جریان های رقیب را نیز ترفندهای تازه در سر افتاده است.
نویسنده روزنامه دولت اظهار نظر کرده که اگر در دو سال گذشته عمدتاً تیم مذاکره کننده هسته ای یا وزارت ارشاد آماج فشار و اتهام رسانه های تندرو بودند در سومین سال فعالیت روحانی، پیکان حملات جریان مخالف به صورت پیاپی برنامه ها و سیاست های اقتصادی دولت را هدف می گیرد. حالا سوال جدی بسیاری از شهروندان این است که به راستی آیا این تحرکات و تبلیغات پرهزینه به آنجا راه خواهد کشید که اساس حرکت دولت را دچار اختلال سازد.
سرمقاله روزنامه ایران اشاره کرده: برای پی بردن به میزان تاثیر این سیر مخالفت ها بر رفتار و عملکرد دولت دو ملاک روشن می توان سراغ گرفت؛ اول تجربه دو سال گذشته که طی آن روحانی و تیم دیپلمات هایش آزمون سختی از فشار و مخالفت را بر سر برنامه هسته ای پشت سرگذاشت و دوم نوع نگاه و رفتار رئیس جمهور به عنوان فردی که سکان هدایت دستگاه اجرایی کشور را دردست دارد.
حامد وکیلی در سرمقاله ابتکار با اشاره به شدت گرفتن تحریکات تندروها علیه دولت به تحریم نمایشگاه مطبوعات توسط آنان اشاره کرده و نوشته ﺍﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﮐﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐﺎﺭﺍﻥ، به این روزها ﻣﺤﺪﻭﺩ نمی ﺷﻮﺩ. ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺣﺘﯽ ساز ﺗﺤﺮﯾﻢ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﺍ ﻫﻢ ﮐﻮﮎ ﮐﺮﺩهاﻧﺪ. ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﻣﺎ ﻣﺎﺟﺮﺍ غلظت دیگری ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺣﺠﻢ «ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﻫﺎﯼ مدنی» ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ یک باره ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮﯼ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؛ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﯽ کنند، ﺗﺤﺼﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺗﺤﺮﯾﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، اعتصاب ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺩﻫﺎﻥ ﺑﻨﺪ ﻣﯽ ﺑﻨﺪﻧﺪ. خلاصه به هر چه ﺩﺭ ﻋﺮﻑ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪ آﻥ، ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﻣﺪﻧﯽ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ، ﭼﻨﮓ ﻣﯽ ﺯﻧﻨﺪ.
به نظر نویسنده مقاله: ﺍﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻓﺎﺯ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻣﺮ ﻣﺒﺎﺭﮐﯽ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻨﺎﻥ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺠﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﻫﺎ، ﻫﻤﺎﻥ ﺑﻼﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺮ ﮐﻨﺴﺮﺕ ﻫﺎ، ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎ ﻭ ﯾﺎ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ، ﺑﯿﺎﻭﺭﻧﺪ. ﺟﺎﯼ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯽ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﺧﻮﺩ، گویی از فاز ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻋﺒﻮﺭ ﮐﺮﺩه اند. ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﺣﺮﮐﺎﺕ ﮐﻨﺎﺭ ﺑﯿﺎﯾﺪ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺤﺮﯾﻢ، ﺗﺤﺼﻦ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺭﺍ ﺫﯾﻞ ﺍﻣﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﯿﺖ ﺑﺸﻤﺎﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ افعال ﺍﯾﻦ ﭼﻨﯿﻨﯽ نگاه ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﻧﮑﻨﺪ.
سرمقاله ابتکار نوشته: در واقع دولت میتواند با تنظیم زمینه، خوانشی نرم از متن داشته باشد. این اگر تبدیل به رویه معمول شود، باعث میشود هزینه کنش سیاسی در ایران پایین بیاید. این چنین نشاط و مشارکت سیاسی بالا هم میرود.
عملکرد دولت میتواند الگوی جدیدی برای خوانش واژههای استراتژیک نظام باشد. یعنی خوانشی غیر امنیتی! در مدیریت مساله «نفوذ»، آخرین مرحله، مرحله امنیتی ست. دولت میتواند الگوی این نگاه باشد. آنچنانکه مدیریت امنیتی دولت تا کنون بوده است.
چرا صدا وسیما توقیف نشد؟
علیرضا کریمی در سرمقاله آفتاب یزد نوشته پیش بینی می شد اظهارات رئیس جمهور روحانی در نمایشگاه مطبوعات واکنش های بسیار به دنبال داشته باشد آن جا که وی به موضوع چگونگی نظارت و برخورد با مطبوعات پرداخت و گفت «تعطیلی و توقیف باید آخرین درباره رسانه ها باشد.» پس از این اظهارات رســانه ها دوگونه واکنش نشان دادند. طبعا گروهی موافــق بودند و گروهی مخالف. آن گروه که موافق بود با استقبال از سخنان ریٔیس جمهور روحانی خواستار به فعل رسیدن این اظهارات شــد و آن گروهی هم که مخالف بود با دســتمایه قرار دادن ســخنان دیگر ریٔیس دولت هجمه به وی را آغاز کرد.
این مقاله سپس یادآور شده که از جمله رسانه هایی که به دفاع از دلواپسان به انتقاد از واکنش رییس جمهور و رد آن پرداخت صدا و سیما بود که درست در همان زمان گرفتار یک حاشیه گشت و آن پخش یک برنامه کودک بود که سهواً و نه از روی عمد به گونه ای اجرا شده است که موجب رنجش آذری زبانان کشورمان شد.
نویسنده در پایان سرمقاله آفتاب یزد ابراز امیدواری کرده: حال که مسئولان صدا و سیما در این شرایط قرار گرفته اند بیشتر و بهتر به عمق سخنان روحانی فکر کنند و به گوهر آن پی ببرند. اگر استدلال و واکنش تلویزیونی ها نسبت به سخنان رئیس جمهور درست بود اینک بایستی این رسانه در بهترین حالت ممکن توقیف می شد!
با جشنواره مطبوعات و تحریمی ها
وحید میرزایی در ستون طنز شهروند به میان مردم حاضر در نمایشگاه مطبوعات رفته و پرسیده طنزنویس: سلام هموطن. میخواستم نظرتونرو در مورد نمایشگاه مطبوعات بپرسم.
هموطن: عالی بود. البته ناموساً ذرت مکزیکی و سیبزمینی تنوری نمایشگاه قبلی بهتر بود. یه کم ذرتش خام بود اینجا. یه ساندویچی اژدر زاپاتا هم توی نمایشگاه لباس بود، ندیدم امروز. فقط امسال کادوها و ساکهای پلاستیکی نمیدهند، این غرفههایی که تحریم کردند وضعشون خوب بود، خوب به بازدیدکننده میرسیدند، الان یه مشت گدا گودول اصلاحطلب اومدند نمایشگاهو اشغال کردند!
بخش دیگر این طنزنوشته جایی است که به معاون اول رییس جمهور برخورده:: آقای جهانگیری، آقای جهانگیری لطفا یه لحظه… خوشحالیم که شما رو تو اینجا میبینیم. نمایشگاه چطور بود؟
جهانگیری: امروز بخش خصوصی و بنگاههای کوچک نیازمند حمایتند.
شهروند: بله درسته. میشه بگید نمایشگاه مطبوعات امسال رو چطور ارزیابی میکنید؟
جهانگیری: اولویت اول دولت در اقتصاد، توجه به بخش خصوصی و ارایه تسهیلات به آنهاست.
شهروند: بله متوجه شدیم. فقط میتونیم نظرتون رو راجع به آزادی مطبوعات و حمایت از روزنامهنگاران هم بپرسیم؟
جهانگیری: ایجاد منطقه «آزاد» اقتصادی یکی از اقدامات دولت در جهت حمایت از بخش خصوصی است.
شهروند: اوکی. بیخیال اصلا. پس لطفا بهعنوان آخرین سوال اگه خاطرهای از نمایشگاه مطبوعات در تمام این سالها دارید، بفرمایید.
جهانگیری: والا هرچی خاطره بود آقای هاشمی منتشر کرده، چیزی دیگه نمونده تهش. فقط باید عرض کنم که بخش خصوصی اختیار دارد تا از منابع بانکی در جهت رونق اقتصادی استفاده کند.
شهروند: باشه میگیم بهشون استفاده کنند. روز خوش.
آیدین سیارسریع در گزارشی از جشنواره مطبوعات در صفحه طنز بی قانون، از زبان رسانه های تندرو نوشته: خبرنگار روزنامه فیگارو یکی از معتبرترین روزنامههای فرانسه به نمایشگاه مطبوعات آمده و متاسفانه دیده میشود که به راحتی و با حاشیه امنیتی عجیب و مشکوک در مورد مسائل مختلف صحبت میکند. خبرنگارهای غرب که همگی در انواع فساد غوطه ورند و در راه تباهی قدم برمیدارند امسال از عدم حضور رسانههای دلسوز و متعهد استفاده کرده و در میان غفلت وزارت ارشاد فرصت را مناسب دیدهاند و به راحتی وارد کشور شدهاند و هر چه دلشان میخواهد میگویند.
بنا به گزارش این رسانه: این در حالی است که رسانههای منتقد هر چه دلشان خواست نمیتوانند بگویند و نمیتوانند آنطور که باید و شاید خودشان را خالی کنند. این خبرنگار گفته امیدوار است با رفع تحریمها شاهد رابطه بیشتر ایران و فرانسه باشیم. وقاحت تا کجا؟ ارتباط با کشورهای دیگر؟ آمدن خبرنگار به کشور؟ صحبت کردن خبرنگار خارجی در کشور؟ خارجی در ایران؟ آیا وقت آن نرسیده است که یک بازنگری کلی در مورد لزوم وجود نمایشگاه مطبوعات انجام شود؟ لطفا به هشدارهای ما توجه کنید، خواهش میکنیم.